En iyi öğrenme biçimi paylaşmaktır. Ben de daha iyi öğrenmek için bu konuda okuduğum kitaplardan çıkardığım özetleri paylaşmaya karar verdim...
I-ÖNERME
Her eylemin bir amacı , her koşunun bir hedefi olmalıdır. Önerme, evvelce tasarlanan ya da saptanan öneri ; tartışmaya temel olan bir görüştür; belli bir sonuca götürmek üzere ileri sürülmüş ya da benimsenmiş bir öneridir.
Aristo karakterin önemini yadsır;
" Hepsinden önemlisi, insan değil; olayların, eylemin ve yaşamın örüntüsüdür."
Lope de Vega ise;
"Önerme olmalı ve önermede karakter, çatışma ve çözüm olmalı" der. Örnek: Cimrilik insanı yıkıma götürür.
1. Perdede sorun ortaya konur.
2. Perdede olaylar örüntülenir ve sonuç 3. perdenin ortasına kadar belli olmaz.
3. Perde sonunda çözümlenir.
İki temel soru sorulur.
1. Nasıl
2. Niçin = Ne kadar açıklanırsa o kadar iyi eser olur.
Bazı eserlerin önermeleri;
Romeo ve Juliet- Büyük aşk ölüme bile meydan okur.
Kral Lear- Körü körüne güven, insanı mahva sürükler.
Macbeth- Acımasız tutku, sonunda kendini mahveder.
Othello- Kıskançlık yalnız sevileni değil, seveni de mahveder.
Hortlaklar- Babaların günahları çocuklarına da bulaşır.
Dead End- Yoksulluk, insanları suça iter.
Excursion- Gerçekten korkup uzaklaşmaya kalkmak, insanı düş kırıklığına uğratır.
Juno and The Paycock- Savrukluk, yıkıma götürür.
....
Önerme yazarın kendi inancı olmalıdır. Asla sözlü olarak açıklanmamalıdır. Ayrıca bir önerme şunları kapsamalıdır: karakter, çatışma, çözüm.
Önerme bir kavramdır, bir piyesin başlangıcıdır, hareket noktasıdır. Önerme bir tohumdur; bu tohumdan ağaç ya da bitki üreyip gelişir. Önerme yaralı bir başparmak gibi göze çarpmamalı, çatışmayı mekanik hale getirip karakterleri kuklaya dönüştürmemeli. İyi kurgulu bir öyküde önermenin nerede olduğunu, öykünün ya da karakterin nerede harekete geçtiğini kestirmek olanaksızdır.
NOT:Perdeden kasıt oyunda ya da filmde verilen aralar değildir, ben öyle sanmıştım. Basitçe giriş, düğüm ve çözüm bölümleri olarak açıklayabiliriz. :)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder